Thaise les
Blijf op de hoogte en volg Miranca
30 Oktober 2016 | Thailand, Chiang Mai
Het goede nieuws voor iemand die Thais wil leren is dat de grammatica kinderlijk eenvoudig is. Werkwoorden kennen geen vervoegingen. Dus voor heb, hebt, heeft, hebben, had, hadden, gehad, zou hebben, zou gehad hebben etc heeft het Thais alleen het woord heb. Lidwoorden hebben ze evenmin en zelfstandige naamwoorden kennen geen meervoud. Daarentegen hebben ze wel zogenaamde kwalifiers om aan te geven van welke categorie het zelfstandig naamwoord is. 'Ik heb drie katten en twee honden' is 'Heb kat drie dier en hond twee dier'. Als je achteraan de zin het woord 'maa' zet dan heb je ze niet meer, want het is het enige woord dat ze gebruiken om de verleden tijd aan te geven.
Wat een uitdaging is, is dat Thais een tonale taal is. Afhankelijk van de uitspraak verandert de betekenis van een woord. Vlak uitgesproken betekent 'maa' 'komen' als het midden in een zin staat of 'verleden tijd' als het achteraan staat. Laag uitgesproken is het 'oerwoud', met een lage toon beginnen en hoog eindigen is het 'vieze oude man' en hoog beginnen en laag eindigen betekent het 'hond'. Soms helpt de context. Als je een Thai vertelt dat je een wandeling in het oerwoud hebt gemaakt zal die waarschijnlijk begrijpen dat je dat niet in een vieze oude man hebt gedaan. Met de context kom je niet altijd weg. Het Thaise woord voor dichtbij is 'glai' en voor veraf eveneens 'glai'. De juiste toon bepaalt hoe lang je onderweg bent. Er gaat best wat tijd zitten in woordjes leren.
Om het ons makkelijk te maken worden door de school de woorden in fonetisch Engels geschreven met dakjes en accenttekens boven het woord om de tonale uitspraak aan te geven (e, è, é, ê, ě). 'Nederland' wordt geschreven als 'bprà-tâyt' (land) 'nay-ter-laen' (Nederland).
Ondanks de fonetische aanpak zijn de eerste weken een slagveld onder de cursisten. Van elk beginnersklasje van acht studenten, voor het grootste deel mannen van Fred’s leeftijd, zijn er na anderhalve week vier of vijf afgehaakt. Daarom staat op de rekening die je krijgt als je het cursusgeld hebt betaald met een rood stempel “No refund”.
Zo’n snel verkleinde klas is prettig voor de doorzetters want dan krijg je meer aandacht van de juf die meestal een grappige naam heeft. Zo hebben we juf Tangkwa (komkommer), Noona (veldmuisje) en Kung (garnaal).
Fred is nog nooit met zoveel plezier naar school gegaan. Er wordt in één les meer gelachen dan vroeger op school in een maand en de lesstof wordt opgeleukt met spelletjes. Zo spelen ze regelmatig bingo maar dan met plaatjes in plaats van cijfers. Juf Aung roept Thaise woorden die je op de plaatjes moet herkennen en markeren tot je bingo hebt. Of een ander spelletje, iedere student krijgt een plaatje en moet omschrijven wat er op staat en de anderen moeten het woord raden. Bijvoorbeeld: Pom la maay (fruit), yay maak (erg groot), nook sii kiaauw (buiten groen) paai nai si deng (binnen rood), waan nidnoi (klein beetje zoet) en nai naam (binnen water). Goed geraden, een watermeloen.
De harde kern van Fred zijn klas zijn Daniel en Layoll. Daniel is een Italiaan die vijfentwintig jaar geleden op de Champ Elysee verliefd werd op zijn Thaise vrouw, met haar trouwde en na zijn pensioen met haar naar Thailand verhuisde omdat zij weer in de buurt van haar familie wilde wonen. Layoll is een Canadese wiskundeleraar van tweeënzeventig die na een scheiding tien jaar in China les gaf tot zijn pensioenleeftijd en voor zijn oude dag naar Chiang Mai is verhuisd. Zo heeft elke expat een ander verhaal. Layoll onthoudt zelden een woord en als hij er wel een weet denken wij dat hij nog steeds Engels spreekt. Thais leren is voor hem niet weggelegd en hij laat geen kans onbenut om dat zelf te benadrukken. Blijkbaar gaat ook hij met meer plezier naar school dan toen hij zelf les gaf.
Alle drie hadden we besloten een maand pauze te nemen maar toen we hoorden dat we juf Aung weer zouden krijgen in cursusmaand vijf, veranderden we onmiddellijk van mening want we zijn het er over eens dat deze juf de beste is die we ooit in ons leven hebben gehad. Ze weet het tempo en de moeilijkheidsgraad van de les feilloos op onze onkunde af te stemmen, ze steekt vrije tijd in het uitwerken van creatieve dingen om de les nog leuker te maken, is gevat en gedecideerd. Toen de nieuwe student Izaak zich voorstelde zei ze “ik noem je Ice want je naam is te ingewikkeld”, waarop de hele klas hem onmiddellijk met Ice ging aanspreken en zij hem Eye ging noemen want de Thai hebben geen woorden met een s in het midden. Izaak keek er ongelukkig bij, maar begreep dat je juf Aung niet tegenspreekt en heeft zich bij zijn naamsverandering neergelegd. Net als Layoll trouwens die om dezelfde reden door de juf Lee wordt genoemd.
Juf Aung is flexibel en de les mag best anders lopen dan het plan is, maar als een student iets voorstelt wat haar niet bevalt zegt ze ‘wil ik niet (mai auw)’, zonder toelichting, en gaat ze verder met de les.
Het Thaise schrift, waar Fred nu ook voorzichtig mee begonnen is, is een grotere uitdaging. Waar wij zesentwintig letters hebben waarvan zes klinkers, hebben zij er honderdvier waaronder drieënvijftig klinkers. Dat komt niet doordat ze meer dan zes klinkers hebben, maar omdat ze het leuk vinden om voor bijvoorbeeld de letter “o” zes verschillende letters te gebruiken. Er zijn letters waarvan de betekenis afhangt van de plaats in een woord. Als die letter vooraan staat is bijvoorbeeld een “s”, als het achteraan staat een “t”, of andersom. Er is een stille letter. Die staat er wel maar mag niet worden uitgesproken en er is een speciaal teken dat als het boven een letter staat die normaal gesprokenen uitgesproken moet worden, in dat geval niet uitgesproken mag worden. Simpelweg weglaten van de letter is geen optie. Er zijn letters die al honderd jaar niet meer worden gebruikt en niemand die op het idee komt die te schrappen.
De Thai zijn het er in elk geval met elkaar over eens dat letters niet in een logische volgorde mogen worden geschreven. Klinkers kunnen boven, onder, links of rechts van een medeklinker staan. Dus het Nederlandse woord hond schrijft een Thai als ohnd, hnod of hndo, of de o boven de h of onder de d. Tel daarbij op dat ze niet aan spaties tussen woorden doen en geen leestekens zoals punten, komma’s of hoofdletters gebruiken en je snapt dat de school heeft gekozen voor de fonetische aanpak. De klaslokalen zouden leeg blijven na de eerste les. Om de lezer nog een beetje tegemoet te komen zijn er toch twee leestekens: één voor het begin van een paragraaf en één voor het einde van een verhaal.
Thaise vrienden vertellen ons dat het ook voor de Thai bijzonder moeilijk is om te leren lezen en schrijven.
Fred kan al in het Thais vertellen wat hij heeft gegeten, of hij dat lekker vond, of hij gisteravond met zijn vrouw een film heeft gekeken of met een vriend naar de film is geweest, hoeveel fietsen en poezen hij heeft, wanneer hij voor het laatst in Nederland was en wat zijn plannen voor de toekomst zijn. Dat is belangrijk want aan het begin van elke les moet iedereen vertellen wat hij de afgelopen dagen heeft gedaan en aan het eind van de les vertellen wat er de komende dagen staat te gebeuren. Als dat rondje klaar is moet een van de studenten aan juf Aung vragen wat ze de afgelopen dagen heeft gedaan waarna ze in tien minuten een chronologisch verslag doet, zonder weglating van enig detail, zoals dat ze gisteravond iets verkeerds heeft gegeten en de halve nacht op de WC heeft gezeten, en dat proberen wij allemaal te volgen. Ze is wel zo aardig om het een en ander in het Engels te vertalen als ze onze vragende blikken ziet. We weten inmiddels bijna alles van haar. En zij van ons.
-
30 Oktober 2016 - 09:58
Anita:
Logisch dat je voor de gezelligheid en de juf hiermee door wil gaan, naast een portie doorzettingsvermogen.... Leuk verhaal. -
30 Oktober 2016 - 22:12
Nicole:
Fred , je bent een enorme doorzetter. Leuk om te lezen wat er in de les gebeurd.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley